Gia lai thuộc tỉnh nào
Gia Lai là tỉnh giấc có diện tích lớn thứ 2 Việt Nam, bắt đầu tên gọi bắt đầu từ chữ Jarai, tên gọi của một dân tộc bạn dạng địa bao gồm số dân đông độc nhất vô nhị trong tỉnh, cách gọi này vẫn tồn tại giữ trong giờ đồng hồ của tín đồ Eđê, Bana, Lào, đất nước xinh đẹp thái lan và Campuchia để gọi vùng đất này là Jarai, Charay,Ya-Ray có nghĩa là vùng đất của tín đồ Jarai, chắc hẳn rằng ám chỉ vùng khu đất của Thủy Xá với Hỏa Xá thuộc tiểu quốc Jarai xưa. Đây là một tỉnh miền núi ở ở khu vực phía bắc cao nguyên trung bộ Trung bộ thuộc vùng Tây Nguyên Việt Nam. Tỉnh giấc Gia Lai được tái lập vào trong ngày 12 tháng 8 năm 1991, Gia Lai - Kon Tum bóc tách thành nhị tỉnh là Gia Lai cùng Kon Tum.
Bạn đang xem: Gia lai thuộc tỉnh nào
Vị trí địa lý
Gia Lai là một trong những tỉnh vùng cao nằm ở phía bắc Tây Nguyên trên độ cao trung bình 700 - 800 mét đối với mực nước biển3 . Tỉnh giấc Gia Lai trải lâu năm từ 12°58"20" mang lại 14°36"30" vĩ bắc, từ bỏ 107°27"23" cho 108°54"40"kinh đông. Phía đông của tỉnh liền kề với những tỉnh là Quảng Ngãi, Bình Định cùng Phú Yên4 . Phía tây sát tỉnh Ratanakiri trực thuộc Campuchia, có đường giáp ranh biên giới giới chạy dài khoảng chừng 90 km. Phía nam gần cạnh tỉnh Đắk Lắk, với phía bắc của tỉnh gần kề tỉnh Kon Tum5 .
Điều kiện tự nhiên
Gia Lai ở trên 1 phần của nền đá cổ rộng lớn lớn, dày trên 4.000 m, trực thuộc Địa khối Kon Tum. Địa hình thấp dần từ bắc xuống nam với nghiêng trường đoản cú đông quý phái tây, với những đồi núi, cao nguyên và thung lũng xen kẽ nhau hơi phức tạp. Địa hình Gia Lai có thể chia thành 3 dạng đó là địa hình đồi núi, cao nguyên trung bộ và thung lũng6 . Vào đó, cao nguyên là dạng địa hình phổ biến và quan trọng của Gia Lai, cùng với hai cao nguyên là cao nguyên trung bộ Kon Hà Nừng và cao nguyên trung bộ Pleiku. Địa hình sản phẩm công nghệ hai là địa hình đồi núi, chiếm 2/5 diện tích thoải mái và tự nhiên toàn tỉnh6 , đa số nằm sinh sống phía bắc, địa hình núi phân làn mạnh, mặt phẳng các dạng địa hình không giống của Gia Lai như những cao nguyên, hồ hết thung lũng đồng bằng cũng hầu hết rải rác gồm núi. Địa hình thứ ba là các vùng trũng, mọi vùng này mau chóng được con người khai quật để cấp dưỡng lương thực. Hầu hết các vùng trũng nằm ở phía đông của tỉnh. Bên cạnh đó đất đai Gia Lai được chia thành 26 các loại khác nhau, bao gồm 7 đội chính7 .
Gia Lai thuộc vùng nhiệt độ cao nguyên nhiệt đới gió mùa gió mùa, đầy đủ về độ ẩm, có lượng mưa lớn, không có bão với sương muối. Khí hậu ở chỗ này được chia làm 2 mùa rõ rệt là mùa mưa với mùa khô. Vào đó, mùa mưa thường bắt đầu từ mon 5 và ngừng vào tháng 10. Mùa khô từ thời điểm tháng 11 đến tháng 4 năm sau. Nhiệt độ trung bình năm là 22 – 250C. Vùng vùng Đông Trường tô từ 1.200 – 1.750 mm, Tây trường Sơn có lượng mưa vừa đủ năm từ bỏ 2.200 – 2.500 mm. Khí hậu và thổ nhưỡng Gia Lai rất phù hợp cho việc cải cách và phát triển nhiều loại cây công nghiệp ngắn với dài ngày, chăn nuôi và sale tổng thích hợp nông lâm nghiệp rước lại công dụng kinh tế cao6 .
Toàn tỉnh tất cả 27 một số loại đất, được có mặt trên nhiều nhiều loại đá mẹ thuộc 7 nhóm chính. Tài nguyên khoáng sản là một tiềm năng ghê tế đặc biệt của tỉnh Gia Lai, với nhiều khoáng sản, khá nổi bật nhất là vàng, nguồn vật liệu xây dựng, bôxit với đá quý6 .
Hành chính
Tỉnh Gia Lai bao gồm một thành phố trực thuộc, 2 thị xã và 14 huyện, trong những số ấy có 22 đơn vị chức năng cấp xã bao gồm 24 phường, 14 thị xã và 184 xã8 .
| thương hiệu Dân số (người)2009 Hành chủ yếu | ||
| Pleiku | 208.634 | 14 phường, 9 xã |
| Thị xã (2) | ||
| An Khê | 63.375 | 6 phường, 5 xã |
| Ayun Pa | 34.890 | 4 phường, 4 xã |
| Huyện (14) | ||
| Chư Păh | 67.315 | 2 thị trấn, 13 xã |
| Chư Prông | 97.865 | 1 thị trấn, 19 xã |
| Chư Pưh | 54.8909 | 1 thị trấn, 8 xã |
| Chư Sê | 94.389 | 1 thị trấn, 14 xã |
| 98.251 | 1 thị trấn, 16 xã | |
| Đak Pơ | 38.017 | 1 thị trấn, 7 xã |
| Đức Cơ | 62.031 | 1 thị trấn, 9 xã |
| Ia Grai | 88.613 | 1 thị trấn, 12 xã |
| Ia Pa | 49.030 | 9 xã |
| K"Bang | 61.682 | 1 thị trấn, 13 xã |
| Kông Chro | 42.635 | 1 thị trấn, 13 xã |
| Krông Pa | 72.397 | 1 thị xã và 13 xã |
| Mang Yang | 53.160 | 1 thị trấn và 11 xã |
| Phú Thiện | 70.881 | 1 thị trấn, 9 xã |
Đô thị
Ở Gia Lai, đô thị phát triển mạnh mẽ. Theo quy hoạch chung, năm 2020 Gia Lai sẽ có 1 thành phố, 3 thị xã với 13 thị trấn, gồm:
Đô thị các loại I tp Pleiku: 14 phường và 9 làng mạc - đô thị một số loại I Đô thị loại III Thị thôn An Khê: 6 phường cùng 5 thôn - đô thị nhiều loại III Đô thị các loại IV Thị làng mạc Ayun Pa: 4 phường cùng 4 thôn - đô thị nhiều loại IV Thị xã Chư Sê: 4 phường cùng 7 xã - đô thị các loại IV Đô thị một số loại V thị trấn Phú Hòa (Chư Păh) thị xã Ia Ly (Chư Păh) thị xã Chư Prông (Chư Prông) thị trấn Nhơn Hòa (Chư Pưh) thị xã Đắk Đoa (Đăk Đoa) thị xã Đak Pơ (Đak Pơ) thị trấn Chư Ty (Đức Cơ) thị xã Ia Kha (Ia Grai) thị trấn K"Bang (K"Bang) thị xã Kông Chro (Kông Chro) thị xã Phú Túc (Krông Pa) thị trấn Kon Dơng (Mang Yang) thị xã Phú Thiện (Phú Thiện)Còn 1 thị trấn duy nhất không có đô thị trực thuộc là Ia Pa tất cả 9 xã
Lịch sử
Tỉnh Gia Lai ngày nay xưa cơ là địa bàn sinh sống nhiều năm của các dân tộc Jrai, Bahnar bao gồm tập quán sống thành từng làng. Trước lúc người Pháp để ách đô hộ lên Tây nguyên, những dân tộc Gia Lai đã ở giai đoạn cuối của thôn hội nguyên thuỷ đưa sang quy trình xã hội gồm giai cấp10 .
Từ trong năm đầu thập niên 40 của nỗ lực kỷ XIX, những giáo sĩ bạn Pháp bước đầu truyền đạo ở khoanh vùng cư trú của tín đồ Bahnar thuộc làng Hà Tây thuộc thị trấn Chư Pah và xã Hà Đông ở trong địa phận thị xã Đak Đoa ngày nay. Từ bây giờ người Pháp ngày dần tiến sâu vào Bắc Tây Nguyên, đồng thời tạo cho những xáo trộn mới bằng những chính sách chia để trị, nhờ vào nhóm này để kháng nhóm khác, phân tách rẽ gớm - Thượng, phân tách rẽ các dân tộc trong tỉnh, trong khoanh vùng với nhau.
Cuối nuốm kỷ XIX đến đầu thế kỷ XX, Pháp đã có lần bước thiết lập máy bộ cai trị trên đất Gia Lai. Sau khá nhiều lần thay đổi, sáp nhập, chia tách để ra đời các đơn vị hành chính trên vùng Tây Nguyên, ngày 24 tháng 5 năm 1932, theo Nghị định Toàn quyền Đông Dương bây giờ tỉnh Pleiku được thành lập.
Đến trước cách mạng tháng 8 năm 1945, thức giấc Pleiku bao gồm Thị thôn Pleiku11 , huyện An Khê, huyện Plei kli, thị xã Chư Ty và huyện Cheo Reo.
Sau năm 1945, tổ chức chính quyền cách mạng gọi là tỉnh giấc Gia Lai. Tháng 6 năm 1946, Pháp chiếm phần lại vùng khu đất Gia Lai và call tên đấy là tỉnh Pleiku. Giai đoạn từ thời điểm năm 1946 mang lại năm 1954, tỉnh Pleiku nói riêng, Tây Nguyên nói tầm thường trải trải qua nhiều lần nhà thể quản lý theo những văn bản của tổ chức chính quyền thực dân. Thông tin lịch sử hào hùng tỉnh Gia Lai, tỉnh giấc Gia Lai..
Tuy nhiên về phía cơ quan ban ngành cách mạng, trong những năm binh đao chống Pháp, vẫn điện thoại tư vấn là tỉnh Gia Lai, cơ mà qua từng thời khắc khác nhau, thức giấc Gia Lai lại thuộc sự chỉ đạo trực tiếp của những cơ quan khác biệt trong quần thể vực, các huyện trong thức giấc cũng các lần biến đổi tên call và địa giới hành chính.
Dưới chính thể việt nam Cộng hòa thì tỉnh mang tên Pleiku với bố quận. Năm 1962 tách quận Cheo Reo lập thức giấc Phú Bổn yêu cầu Pleiku chỉ còn hai quận: Lệ Trung với Lệ Thanh. Trước năm 1958 thì đổi Lệ Thanh thành Thanh An.
Ngày đôi mươi tháng 9 năm 1975, triển khai theo Nghị quyết của bộ Chính trị, hợp độc nhất hai thức giấc Gia Lai và Kon Tum thành tỉnh bắt đầu là Gia Lai - Kon Tum.
Xem thêm: Kết Thúc Phim Bộ Bộ Kinh Tình, 'Bộ Bộ Kinh Tâm' Thực Hiện Phần 2
Ngày 23 tháng 4 năm 1979, phân tách huyện Ayun page authority thành 2 huyện: Ayun Pa với Krông Pa.12
Ngày 17 mon 8 năm 1981, thành lập huyện Chư Sê bên trên cơ sở bóc tách ra tự 2 huyện Chư Prông và sở hữu Yang.13
Ngày 28 tháng 12 năm 1984, phân chia huyện An Khê thành 2 huyện: An Khê với K"Bang.14
Ngày 30 mon 5 năm 1988, chia tiếp huyện An Khê thành 2 huyện: An Khê và Kông Chro.
Ngày 12 tháng 8 năm 1991, theo quyết nghị kỳ họp sản phẩm 9 của Quốc hội khoá VIII, Gia Lai - Kon Tum tách bóc thành nhị tỉnh là Gia Lai và Kon Tum15 . Khi bóc tách ra, tỉnh Gia Lai tất cả tỉnh lị là thị buôn bản Pleiku và 9 huyện: An Khê, Ayun Pa, Chư Păh, Chư Prông, Chư Sê, KBang, Kông Chro, Krông Pa, với Yang.
Ngày 15 mon 10 năm 1991, ra đời huyện Đức Cơ bên trên cơ sở tách ra tự 2 huyện Chư Pah và Chư Prông.16
Ngày 11 tháng 11 năm 1996, phân tách huyện Chư Pah thành 2 huyện: Chư Pah với Ia Grai.17
Ngày 21 mon 8 năm 2000, phân chia huyện có Yang thành 2 huyện: mang Yang với Đak Đoa.18
Ngày 18 tháng 12 năm 2002, phân tách huyện Ayun pa thành 2 huyện: Ayun Pa cùng Ia Pa.19
Ngày 9 tháng 12 năm 2003, chia huyện An Khê thị thành xã An Khê cùng huyện Đak Pơ.20
Ngày 26 tháng 4 năm 2007, phân tách huyện Ayun Pa thành phố xã Ayun Pa và huyện Phú Thiện.21
Ngày 27 mon 8 năm 2009, phân chia huyện Chư Sê thành 2 huyện: Chư Sê và Chư Pưh.22
| Lịch sử phạt triển dân số | ||
| Năm | Dân số | |
| 1995 | 850.700 | |
| 1996 | 881.500 | |
| 1997 | 912.800 | |
| 1998 | 946.100 | |
| 1999 | 981.500 | |
| 2000 | 1.026.300 | |
| 2001 | 1.065.600 | |
| 2002 | 1.092.900 | |
| 2003 | 1.119.100 | |
| 2004 | 1.147.100 | |
| 2005 | 1.174.600 | |
| 2006 | 1.200.500 | |
| 2007 | 1.225.500 | |
| 2008 | 1.251.300 | |
| 2009 | 1.281.000 | |
| 2010 | 1.301.600 | |
| 2011 | 1.322.000 | |
| Nguồn:23 |
Dân số
Tính mang đến năm 2011, số lượng dân sinh toàn tỉnh giấc Gia Lai đạt mức gần 1.322.000 người, mật độ dân số đạt 85 người/km²24 trong số ấy dân số sinh sống tại thành thị đạt gần 399.900 người, chỉ chiếm 32% dân sinh toàn tỉnh25 , dân sinh sống trên nông buôn bản đạt 922.100 người, chiếm phần 68% dân số26 . Số lượng dân sinh nam đạt 671.200 người27 , trong khi đó đàn bà đạt 650.800 người28 . Phần trăm tăng thoải mái và tự nhiên dân số phân theo địa phương tăng 17,2 ‰29
Theo những thống kê của tổng viên thống kê Việt Nam, tính đến ngày 1 tháng 4 năm 2009, toàn thức giấc Gia Lai có 38 dân tộc cùng người quốc tế sinh sống. Trong những số đó dân tộc kinh chiếm nhiều nhất cùng với 713.403 người, fan Gia Rai bao gồm 372.302 người, người cha Na gồm 150.416 người, bạn Tày có 10.107 người, tín đồ Nùng bao gồm 10.045 người, tiếp theo là tín đồ Mường có 6.133 người, người thái có 3.584 người, người Dao bao gồm 4.420 người, cùng các dân tộc không nhiều người khác ví như Người Mông, tín đồ Hoa, người Ê Đê30 ...
Tính đến ngày một tháng 4 năm 2009, Toàn tỉnh Gia Lai có 10 Tôn giáo khác nhau chiếm 312.272 người, vào đó, những nhất là Công giáo có 114.822 người, đạo Tin Lành gồm 110.114 người, xếp thứ bố là Phật giáo bao gồm 84.214 người, đạo Cao Đài bao gồm 2.971 người, cùng các đạo khác ví như Bahá"í gồm 59 người, Phật giáo Hòa Hảo có 41 người, Đạo Tứ Ân Hiếu Nghĩa tất cả 23 người, Minh Lý Đạo có 18 người, tịnh thổ cư sĩ Phật hội việt nam có năm người, ít nhất là Hồi Giáo với 4 tín đồ 30 .
Kinh tế
Gia Lai tất cả tiềm năng về thủy điện rất lớn với trữ năng định hướng khoảng 10,5 – 11 tỷ kW, trữ năng kinh tế tài chính kỹ thuật là 7,1 tỷ kW với hiệu suất lắp đồ vật 1.502 MWh31 . Không tính 4 dự án công trình thuỷ điện phệ có năng suất lắp sản phẩm 1.422 MW, còn tồn tại 85 dự án công trình thuỷ điện nhỏ dại với công suất 80.200 kW phân chia khá các khắp, tạo đk cho cách tân và phát triển sản xuất. Sát bên đó, công trình xây dựng thuỷ điện Yaly với hiệu suất 720 MW với sản lượng điện 3,68 tỷ kWh đã ngừng vào mon 4/2002 có ảnh hưởng lớn đến cải tiến và phát triển các ngành kinh tế của tỉnh, bảo đảm an toàn nhu cầu tích điện cho toàn vùng. Thuỷ năng lượng điện Sê San 3 cùng với công suất xây dựng 273 MW, có 2 tổ máy bao gồm tổng hiệu suất 260 MW, sản lượng điện trung bình hàng năm 1,12 tỉ KWh điện, vị trí phía hạ lưu của thủy điện Ia Ly32 . Tổng trữ lượng mối cung cấp nước mặt khoảng chừng 24 tỷ m3. Đây đó là những tiềm năng mập để công nghiệp điện năng được xem là công nghiệp mũi nhọn nghỉ ngơi Gia Lai. Thức giấc Gia Lai hiện có 4 xí nghiệp sản xuất thuỷ năng lượng điện lớn tất cả công suất to hơn 100MW, gồm bao gồm Yali, Kanak-An Khê, Sêsan 3, cùng Sêsan 4100MW) của Việt Nam, Hội đập to và cải cách và phát triển nguồn nước Việt Nam.">33 .
Tổng thu giá cả từ sau năm 1975 mang đến năm 1991 chỉ đạt mức 40 tỷ đồng, năm 2001 đạt 256 tỷ đồng, cho năm 2010 đạt 2.300 tỷ đồng và năm 2011 đạt 3.200 tỷ đồng. Unique cuộc sinh sống của bạn dân được thổi lên rõ rệt, GDP bình quân đầu fan năm 2011 đạt 19,5 triệu đồng, vội vàng 3,82 lần so với năm 2005, vội vàng 6,5 lần so với năm 200034 .
Giai đoạn 6 tháng đầu xuân năm mới 2012, tổng sản phẩm trong nước (GDP) tăng 4,38% so với cùng thời điểm năm 2011, giá bán trị phân phối nông lâm nghiệp cùng thủy sản tăng 3,8% so với thuộc kỳ, trong đó nông nghiệp tăng 3%, lâm nghiệp tăng 5,7% với thủy sản tăng 5,8%35 . Trong lúc đó, chỉ số phân phối công nghiệp tăng 4,5%. Đáng chăm chú một số ngành công nghiệp bao gồm mức tăng mạnh là đóng và thay thế tàu, chế biến bảo vệ rau quả, sản xuất thành phầm bơ sữa...Chỉ số tiêu hao của ngành công nghiệp bào chế 6 mon chỉ tăng 3,6% so với cùng kỳ, tốt hơn nhiều so với khoảng 17,5% của năm ngoái. Chỉ số tồn kho của ngành này tăng 26%. Những ngành tất cả chỉ số tồn kho tăng dần đều là cung cấp giấy và bao bì 130%, cung cấp xe có động cơ 116,7%, sản xuất và bảo quản rau quả 113,3%36 ...
Giao thông
Giao sui gia Lai khá dễ ợt không phần đa về đường bộ mà còn cả mặt đường hàng không. Tỉnh bao gồm Quốc lộ 14 nối những tỉnh Đắk Lắk, Kontum thông mang lại Đà Nẵng, thành phố Hồ Chí Minh, quan trọng đặc biệt tuyến đường tp hcm đã rút ngắn khoảng cách từ Gia Lai đến những trung tâm kinh tế tài chính chính trị lớn của tất cả nước. Các tuyến Quốc lộ 19 xuống tp Quy Nhơn, trực thuộc Bình Định, Quốc lộ 25 đến Tuy Hoà, thuộc địa phận tỉnh Phú Yên. Ngoại trừ ra, trường bay Pleiku của Gia Lai, tất cả đường cất cánh nối Pleiku với các thành phố mập là Đà Nẵng37 , tp hà nội và thành phố Hồ Chí Minh.
Y tế & Giáo dục
Y tế
Những năm gần đây hệ thống y tế Gia Lai mỗi bước được cải thiện và nâng lên về mặt chất lượng. Việc cung ứng các thương mại & dịch vụ y tế được mở rộng, xác suất đồng bào dân tộc thiểu số được xét nghiệm chữa bệnh dịch và hưởng các dịch vụ quan tâm sức khỏe càng ngày càng tăng35 .
Theo số liệu thống kê từ Sở Y tế, tỉnh Gia Lai bao gồm 5 căn bệnh viện, 2 đưa ra cục (là Dân số- chiến lược hóa gia đình và bình an Vệ sinh Thực phẩm), 7 trung trung tâm y tế dự phòng, ngôi trường trung cấp cho y tế, trung trọng tâm giám định sức khỏe và ban cai quản dự án đầu tư chi tiêu Chuyên ngành Y tế. Tất cả 17 phòng Y tế, 17 Trung trung khu Y tế huyện, 17 Trung trọng điểm Dân số- kế hoạch hóa gia đình, 222 xã, phường, thị trấn có y tế hoạt động, trong đó có 208 trạm y tế xã và 14 trạm y tế trung tâm cấp xã38 .
Giáo dục
Tính đến thời điểm ngày 30 tháng 9 năm 2011, trên địa phận toàn tỉnh giấc Gia Lai có 530 trường học tập ở cấp cho phổ, trong các số ấy có Trung học phổ thông có 39 trường, Trung học tập cơ sở gồm 188 trường, tè học tất cả 260 trường, trung học bao gồm 2 trường với 41 trường càng nhiều cơ sở, dường như còn gồm 236 trường mẫu mã giáo39 . Với khối hệ thống trường học tập như thế, nền giáo dục đào tạo trong địa bàn Tỉnh Gia Lai cũng kha khá hoàn chỉnh, góp thêm phần giảm thiểu nạn mù chữ trong địa bàn tỉnh39 .
Du lịch
Tiềm năng phượt của Gia Lai cực kỳ phong phú, đa dạng với núi rùng cao có tương đối nhiều cảnh quan tự nhiên và nhân tạo. Rừng nguyên sinh khu vực đây có khối hệ thống động thực đồ gia dụng phong phú, nhiều ghềnh thác, suối, hồ nước như đại dương Hồ là một thắng cảnh nổi tiếng, bên cạnh đó có miếu Minh Thành (Gia Lai). Những đồi núi như cổng trời với Yang, đỉnh Hàm Rồng. Những cảnh quan nhân tạo có các rừng cao su, đồi chè, cà phê bạt ngàn. Kết hợp với tuyến mặt đường rừng, có các tuyến dã ngoại bởi thuyền bên trên sông, cưỡi voi xuyên rừng,v.v…
Ngoài ra, Gia Lai còn có nền văn hoá nhiều năm của đồng bào dân tộc, đa số là dân tộc bản địa Giarai với Bana biểu hiện qua bản vẽ xây dựng nhà rông, đơn vị sàn, nhà mồ, qua lễ hội truyền thống, qua y phục với nhạc cụ..
Các nhạc vắt đặc trưng của những dân tộc thiểu số như Cồng chiêng, Đàn đá, Đàn K"ni, K"lông pút, Đàn Goong, T"rưng, Alal...Các liên hoan như liên hoan tiệc tùng đâm trâu, Lễ nạp năng lượng cơm mới, Lễ quăng quật mả..Ngoài ra, Tỉnh còn có các móm đặc sản nổi tiếng như Rượu cần, cơm cháy - Rượu nếp, Phở khô (Loại phở hai tô) cùng điêu khắc nổi tiếng là Tượng bên mồ.
Chú thích
^ “Diện tích, số lượng dân sinh và mật độ dân số năm 2013 phân theo địa phương”. Trung tâm tư liệu những thống kê - Tổng cục Thống kê Việt Nam. Truy cập 9 mon 12 năm 2014. ^ “Diện tích, số lượng dân sinh và mật độ dân số năm trước đó phân theo địa phương”. Tổng cục Thống kê Việt Nam. Truy vấn ngày 3 tháng 2 năm 2015. ^ vùng địa lý - địa danh và địa giới hành bao gồm tỉnh Gia Lai, Theo báo Gia Lai. ^ Gia Lai là 1 trong tỉnh miền núi nằm tại phía bắc Tây Nguyên trên độ dài trung bình 700 - 800 m so với mực nước biển, Website thức giấc Gia Lai. ^ Gia Lai là 1 trong tỉnh miền núi nằm ở khu vực phía Bắc cao nguyên trung bộ Trung Bộ, Cổng tin tức điện tử thiết yếu phủ. ^ a ă â b Địa hình thấp dần dần từ Bắc xuống Nam cùng nghiêng trường đoản cú Đông lịch sự Tây, Cổng thông tin điện tử thiết yếu phủ. ^ Gia Lai ở trên 1 phần của nền đá cổ rộng lớn lớn, dày bên trên 4.000 m, trực thuộc Địa khối Kon Tum., Ủy ban quần chúng tỉnh Gia Lai. ^ Đơn vị hành chính, Đất đai và Khí hậu Niên giám thống kê lại 2011, Tổng cục Thống kê Việt Nam. ^ nghị quyết số 43/NQ-CP của cơ quan chính phủ , Cổng tin tức Chính phủ. ^ Vùng khu đất tỉnh Gia Lai thời nay là địa phận cư trú lâu lăm của các dân tộc Jrai, Bahnar tất cả tập tiệm sống thành từng làng., Theo Báo Gia Lai. ^ Thị thôn Pleiku được thành lập ngày 3 mon 12 năm 1929 theo Nghị định Khâm sứ Trung Kỳ ^ ra quyết định 77-CP năm 1979 về việc ra đời và kiểm soát và điều chỉnh địa giới một trong những xã, thị xã thuộc những huyện Chư Prông, An Khê, Sa Thầy với Ayun Pa, tỉnh Gia Lai - Kon Tum ^ quyết định 34-HĐBT năm 1981 về việc ra đời huyện Chư Sê thuộc tỉnh Gia Lai-Kon Tum ^ ra quyết định 181-HĐBT năm 1984 về việc kiểm soát và điều chỉnh địa giới huyện Kon Plong và phân tách huyện An Khê nằm trong tỉnh Gia Lai-Kon Tum ^ nghị quyết kỳ họp lắp thêm 9 của Quốc hội khoá VIII, Gia Lai - Kon Tum tách thành nhị tỉnh: Gia Lai với Kon Tum., ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai. ^ ra quyết định 315-HĐBT năm 1991 ra đời huyện new Đức Cơ thuộc tỉnh Gia Lai ^ Nghị định 70/CP năm 1996 về việc kiểm soát và điều chỉnh địa giới hành chính, thành lập một vài xã, thị xã và thị trấn Ia Grai ở trong tỉnh Gia Lai ^ Nghị định 37/2000/NĐ-CP về việc thay tên xã, thị trấn, thành lập xã thuộc huyện sở hữu Yang, thức giấc Gia Lai và chia huyện mang Yang thành nhì huyện Đak Đoa và có Yang ^ Nghị định 104/2002/NĐ-CP về bài toán chia tách bóc huyện Ayun page authority thành nhị huyện Ia Pa cùng Ayun Pa, thức giấc Gia Lai ^ Nghị định 155/2003/NĐ-CP về việc thành lập và hoạt động thị làng mạc An Khê với huyện Đak Pơ, thành lập và hoạt động xã Đak Pơ thuộc thị trấn Đak Pơ, tỉnh Gia Lai ^ Nghị định 50/2007/NĐ-CP về việc kiểm soát và điều chỉnh địa giới hành bao gồm huyện Ayun Pa;thành lập thị buôn bản Ayun Pa với huyện Phú Thiện;thành lập những phường Cheo Reo, Hòa Bình, Đoàn Kết, Sông Bờ ^ nghị quyết số 43/NQ-CP về kiểm soát và điều chỉnh địa giới hành chủ yếu xã để ra đời xã thuộc huyện Chư Sê; điều chỉnh địa giới hành thiết yếu huyện Chư Sê để thành lập và hoạt động huyện Chư Pưh ở trong tỉnh Gia Lai ^ dân sinh trung bình phân theo địa phương qua các năm, Theo Tổng cục thống kê Việt Nam. ^ Diện tích, dân số và mật độ dân số năm 2011 phân theo địa phương, Theo Tổng cục thống kê Việt Nam. ^ số lượng dân sinh thành thị trung bình phân theo địa phương, Theo Tổng viên thống kê Việt Nam. ^ dân số nông làng mạc trung bình phân theo địa phương, Theo Tổng cục thống kê Việt Nam. ^ số lượng dân sinh nam vừa phải phân theo địa phương, Theo Tổng viên thống kê Việt Nam. ^ dân số nữ vừa phải phân theo địa phương, Theo Tổng cục thống kê Việt Nam. ^ xác suất tăng tự nhiên và thoải mái dân số phân theo địa phương, Theo Tổng viên thống kê Việt Nam. ^ a ă công dụng toàn cỗ Tổng điều tra Dân số và Nhà ở vn năm 2009, Tổng viên Thống kê Việt Nam. ^ năng lượng điện ở Gia Lai và giấc mơ "bá chủ", Theo báo Gia Lai. ^ Thủy năng lượng điện Sê San 3: Thêm một lần thử thách, Theo Báo Gia Lai. ^ những nhà thiết bị thuỷ điện lớn (>100MW) của Việt Nam, Hội đập lớn và cách tân và phát triển nguồn nước Việt Nam. ^ Gia Lai 80 năm thi công và phân phát triển, Theo Báo Gia Lai. ^ a ă nâng cấp y tế Gia Lai, Sở kế hoạch và Đầu tứ Tỉnh Gia Lai. ^ GDP 6 tháng đầu năm tăng 4,38%, Báo Gia Lai. ^ http://www.danang.gov.vn/. |tựa đề= trống hay bị thiếu (trợ giúp) ^ Y tế Gia Lai- Những bước tiến dài, Mạng thông tin ngành Y tế tỉnh giấc Gia Lai. ^ a ă thống kê lại về giáo dục Việt Nam, Niên giám những thống kê 2011, Theo tổng cục thống kê việt nam
