Vành đai tiểu hành tinh

Vành đai tiểu địa cầu là một khu vực trong Hệ khía cạnh Trời ở khoảng giữa quỹ đạo của Sao Hỏa cùng Sao Mộc. Ở đây có một luợng lớn các thiên thể ko định hình mang tên là tè hành tinh.

Bạn đang xem: Vành đai tiểu hành tinh

Vành đai tiểu hành tinh là một quanh vùng trong Hệ mặt Trời ở khoảng giữa quy trình của Sao Hỏa với Sao Mộc. Ở đây gồm một luợng lớn các thiên thể không định hình có tên là đái hành tinh. Vành đai tiểu trái đất còn đuợc điện thoại tư vấn là vành đai chủ yếu để minh bạch voiứ các khoanh vùng tập trung những tiểu hành tinh khác trong Hệ khía cạnh Trời, như vành đai Kuiper giỏi vùng scattered disc (tạm dịch-đĩa phân tán).

hơn một nửa khối luợng của vành đai bao gồm này bên trong bốn thiên thể mập nhất: Ceres, 4 Vesta, 2 Pallas, cùng 10 Hygiea. Cả 4 thiên thể này đều phải có đuờng kính bên trên 400km, trong đó Ceres là trái đất lùn độc nhất vô nhị của vành đai, đuờng kính khoảng chừng 950 km. Phần nhiều thiên thể sót lại đều nằm tại kính thước như phân tử bụi, vật chất trong vành đai mỏng mảnh đến nỗi không ít tàu thăm dò ko nguời lái đi chiếu qua nó mà không hề có một sự va đụng nào cả. Mặc dù nhiên, các va chạm giữa những tiểu hành tinh lớn bao gồm xảy ra, và chúng hoàn toàn có thể hình thành một gia đình tiểu trái đất (asteroid family) mà các thành viên trong đó có cùng đặc điểm và cấu tạo. Các va va này cũng đồng thời tạo ra bụi—là nhân tố chính tạo nên ánh sáng hoàng đạo (zodiacal light). Cacá đái hành tinh lẻ tẻ trong vành đai chính đuợc phân loại dựa trên vạch quang quẻ phổ của nó, phần đông rơi vào cha nhóm chính: gồm cacbon (loại C), silicat (loại S), và giàu kim loại (loại M).

Vành đai tiểu địa cầu này đuợc ra đời từ tinh vân mặt Trời nguyên thủy, lúc ấy chúng là một trong những nhóm tè hành tinh có tên planetesimal, là hồ hết tiền thân nhỏ tuổi bé của những hành tinh bây giờ. Mặc dù nhiên, trung tâm Sao Hỏa với Sao Mộc, lực hấp dẫn lớn trường đoản cú hành tinh khổng lồ đã tăng tốc cho những planetesimal là cho chúng gồm năng luợng quá rộng nên cấp thiết tăng truởng thành một địa cầu đuợc. Các va đụng trở bắt buộc quá mạnh, tạo nên chúng không dính kết cùng với nhau mà lại vỡ vụn ra. Kết quả, phần đông các thiên thể khủng trong vành đai thiết yếu đã mất tích trong thời kỳ hình thành bắt buộc Hệ phương diện Trời với kéo theo các vụ va đụng giữa các thiên thạch và các hành tinh vòng trong của hệ. Quỹ đạo của các thiên thạch liên tiếp bị xáo trộn do chúng cùng rất Sao Thổ tạo nên thành quỹ đạo cộng hưởng với nhau. Tại hầu hết lúc này, một lỗ hỗng Kirkwood hình thành khi bọn chúng quét qua quỹ đạo của những hành tinh khác.

Năm 1766, ở cuối một trang sách trong bản dịch cuốnContemplation de la Naturecủa Charles Bonnet, nhà thiên vănJohann Daniel Titiusở Wittenburg đã để lại một dòng ghi chú về mẫu của các hành tinh. Nếu viết ra dãy số 0,3,6,12,24,48,… cứ nhân song như vậy, rồi cộng bốn vào mỗi số sau đó chia cho mười, kết quả sẽ ra một dãy số theo thứ tự có giá trị rất gần với số đo khoảng cách của các hành tinh trong Hệ Mặt Trời đến Mặt Trời theo đối chọi vị thiên văn.

Mẫu này sau đó được đặt thương hiệu làluật Titius-Bode, mang đến biết bán kính lớn của quỹ đạo sáu hành tinh lúc đó là Sao Thủy, Sao Kim, Trái Đất, Sao Hỏa, Sao Mộc và Sao Thổ mặc dù lại có một “lỗ hổng” nằm giữa Sao Hỏa và Sao Thổ. Trong dòng ghi chú đó, Titius tuyên bố, “Vậy tạo hóa đã để lại một lỗ hổng trong không khí sao? không hề”. Năm 1768, nhà thiên vănJohann Elert Bodeđã ghi lại dòng ghi chú này vào cuốn sách của mìnhAnleitung zur Kenntniss des gestirntenHimmels nhưng không ghi Titius là tác giả mà dẫn nó đến một định luật thương hiệu “luật Bode”. Khi William Herschel tìm thấy Sao Thiên vương vãi và nă1781, vị trí của hành tinh này lại chính xác hoàn toàn sao với định luật phải các nhà khoa học suy đoán rằng có một hành tinh nằm giữa Sao Hỏa và Sao Mộc.

Năm 1800, nhà thiên văn học Franz Xaver von Zach tập hợp 24 người bạn của mình lại và lập một câu lạc bộ mang tên “hội Lilienthal”. Mục đích là chuyển Hệ Mặt Trời vào trật tự, nhóm đả trở nên nổi tiếng với cái thương hiệu “Himmelspolitzei”, Cảnh Sát Bầu Trời. Các thành viên nổi tiếng bao gồmHerschel, các nhà thiên văn người AnhNevil Maskelyne,Charles Messier, vàHeinrich Olbers. Mỗi người vào số 24 nhà thiên văn học này phụ trách một vùng trời 15 độ bên trên đường hoàng đạo để tìm hành tinh mất tích này.

Xem thêm: Phim Hàn Quốc Mới Trên Vtv1: Bão Tố Cuộc Đời Vtv1, Hàn Quốc

Chỉ vài tháng sau, một người không thuộc Cảnh sát bầu trời đã hoàn thành công việc giúp họ. Vào ngày 1, tháng 1, 1801,Giuseppe Piazzi, trưởng phòng thiên văn ở trường đại học Palermo, Sicily, đã tìm ra một thiên thể di động nằm ở vị trí phù hợp với luật Titius-Bode. Ông đặt tên nó làCeres, theo tên một nữ thần Hi Lạp là thần bảo trợ và thần mùa màng ở Sicily. Piazzi ban đầu nghĩ rằng nó là một sao chổi, tuy nhiên nó lại ko hề có đầu sao chổi đề xuất có khả năng nó là một hành tinh. Mười lăm tháng sau,Olbersđã tìm ra một thiên thể khác ở cùng khu vực vực đó,Pallas. Ko giống các hành tinh đã biết, nhị thiên thể này chỉ là một chấm sáng chứ ko phải là một hình tròn mặc dù đã qua phóng đại của các kính thiên văn tốt nhất. Và với vận tốc cao, chúng ko thể là các ngôi sao 5 cánh được. Vì vậy, năm 1802 William Herschel đã đề nghị xếp chúng vào một nhóm riêng biệt biệt có tênasteroid(tiểu hành tinh), lấy theo từasteroeidescủa Hi Lạp, nghĩa là “giống sao”.

Tuy nhiên, nhiều thập kỷ sau đó những thiên thể này lại bộc lộ những tính chất giống các hành tinh hơn. Năm 1807, các cuộc tìm kiếm đã phát hiện thêm hai thiên thể nửa là3 Junovà4 Vesta. Chiến tranh do Napoleon gây ra đã đóng cửa giai đoạn khám phá thứ nhất này, và đến tận 1845 một thiên thể khác mới được phát hiện trở lại (5 Astrea) . Ko lâu sau đó con số các thiên thể loại này được tìm thấy tăng đột biến. Vào đầu những năm 1850, thuật ngữ asteroid được sử dụng phổ biến.

Việc phát hiện ra sao Hải vương vãi vào năm 1846 đã làm lung lay luật Titius-Bode, quỹ đạo của nó không nằm trong vị trí dự đoán, mặc dù nhiên, năm 1930, Sao Diêm vương vãi được phát hiện lại đi đi vào “trật tự”. Mang lại đến nay vẫn ko có một lời giải thích khoa học nào cho luật và theo hầu hết các nhà thiên văn, đó là một sự trùng hợp.

Thuật ngữ “vành đai tiểu hành tinh” được sử dụng phổ biến vào đầu 1850, tuy vậy rất khó để xác định ai đã nghĩ ra thuật ngữ này. Năm 1923 có 1000 tiểu hành tinh được phát hiện, 1951 là 10000, 1982 là 100000. Ngày nay các cuộc khảo sát tiểu hành tinh đã dùng hệ thống tự động dò tìm các hành tinh nhỏ này đã tăng số lượng không thể kể hết.

Ghi chú:

Luật Titius-Bode đến thấy vị trí các hành tinh. Sao Hải vương nằm ngoài luật này. Mặc dù vì số 24 đã tất cả Ceres điền vào buộc phải nhiều người vẫn ước ao chờ một hành tinh ở vị trí số 768.

Trịnh tương khắc Duy – PAC – en.wikipeda