Quá trình hình thành và tiến hóa của sự sống trên trái đất

Hệ Mặt Trời lúc đầu sống thọ nlỗi một đám mây những vết bụi cùng khí béo, cù tròn, hotline là tinch vân Mặt Ttách. Tinch vân này tất cả hydro và heli với phần nhiều ngulặng tố chất hóa học nặng rộng không giống được tạo ra từ bỏ vụ nổ của các ngôi sao 5 cánh khôn cùng nặng nề sẽ bị tiêu diệt trước kia. Vào khoảng 4,6 tỷ thời gian trước một ngôi sao sáng sinh hoạt ngay sát tinh vân Mặt Ttránh bắt đầu trở nên một khôn cùng tân tinc. Vụ nổ supernova này đã gây sóng chấn rượu cồn nén ép tinc vân Mặt Trời. Lực cuốn hút và quán tính làm đám mây của Hệ Mặt trời trsinh sống đề xuất phẳng dẹt nlỗi kiểu dáng một chiếc đĩa. Phần phệ trọng lượng triệu tập vào tâm cùng nóng dần lên. lúc trọng tải tạo nên đồ vật hóa học cô sánh lại bao quanh những trung ương vết mờ do bụi, phần còn sót lại của đĩa ban đầu phân đồng tình đầy đủ vòng đai những vết bụi với thiên thạch. Các mhình ảnh nhỏ dại va đụng vào với nhau, ông xã hóa học nhau kết thành đầy đủ mảnh lớn hơn... Những mảnh nằm cách trung khu khoảng 150 triệu km sẽ khởi tạo thành Trái Đất. lúc Mặt Ttránh ngày dần cô sánh lại đang lạnh lên đến mức đủ Khủng đang kích hoạt phản nghịch ứng tổng phù hợp nhiệt hạch với thắp sáng nhỏng thời nay.

Minch họa đĩa bồi tiền toàn cầu đã hình thành xung quanh một hệ sao song.

Niên đại địa chất được áp dụng do những nhà địa hóa học nhằm mô tả thời hạn với quan hệ nam nữ của các sự kiện vẫn diễn ra vào lịch sử vẻ vang Trái Đất. Khái niệm này cũng có thể được dùng để diễn tả những sự kiện của đồ dùng thể khác vào vũ trụ ví như niên đại địa hóa học của Mặt Trăng; bài viết này chỉ triệu tập vào niên đại địa hóa học bên trên Trái Đất.

Bạn đang xem: Quá trình hình thành và tiến hóa của sự sống trên trái đất

Các nhà địa hóa học cho rằng Trái Đất hình thành từ thời điểm cách đây khoảng 4.570 triệu năm. Khoảng thời hạn địa chất vào quá khứ đọng của Trái Đất chế tạo ra thành thang thời gian địa hóa học gồm các cấp tính từ bỏ cao xuống thấp là liên đại (eon), đại (era), kỷ (period), núm (epoch), kỳ (age) cùng thời (chron) khác nhau, tương xứng cùng với thang phân vị địa tầng: liên giới, giới, hệ, thống, bậc cùng đới. Nhưng yêu cầu xem xét phía trên hà nhì hệ thống không giống nhau. lấy ví dụ một đại là khoảng chừng thời hạn liên tục nhất quyết vào lịch sử hào hùng Trái Đất, trong những lúc địa tầng tương xứng của đại kia (nghĩa là giới) tại một khoanh vùng nào kia do đó những lớp đá bao gồm niên đại trực thuộc đại này nhưng hoàn toàn có thể không liên tục, bị đứt đoạn xuất xắc bặt tăm.

Tóm tắt:

 

Niên đại địa chất:

Liên đại (Eon)	Đai (Era)	Kỷ (Period)	Thế (Epoch)	Thời gian
Liên đại Hỏa Thành (Hadean Eon)	Đại Cryptic (Cryptic Era)	4.56b - 4.50b
Đại những Nhóm Lòng chảo (Basin Groups Era)	4.50b - 3.95b
Đại Nectaris (Nectarian Era)	3.95b - 3.85b
Đại Imbrium Sớm (Early Imbrian Era)	3.85b - 3.80b
Liên đại Thái Cổ (Archean Eon)	Đại Tiền Thái Cổ (Eoarchean Era)	3.80b - 3.60b
Đại Cổ Thái Cổ (Paleoarchean Era)	3.60b - 3.20b
Đại Trung Thái Cổ (Mesoarchean Era)	3.20b - 2.80b
Đại Tân Thái Cổ (Neoarchean Era)	2.80b - 2.50b
Liên đại Nguyên ổn Sinh (Proterozoic Eon)	Đại Cổ Ngulặng Sinh (Paleoproterozoic Era)	Kỷ Thành Thiết (Siderian)	2.50b - 2.30b
Kỷ Tằng Xâm (Rhyacian)	2.30b - 2.05b
Kỷ Tạo Sơn (Orosirian)	2.05b - 1.80b
Kỷ Cố Kết (Statherian)	1.80b - 1.60b
Đại Trung Nguyên Sinh (Mesoproterozoic Era)	Kỷ Cái Tằng (Calymmian)	1.60b - 1.40b
Kỷ Duyên ổn Triển (Ectasian)	1.40b - 1.20b
Kỷ Hiệp Đái (Stenian)	1.20b - 1.00b
Đại Tân Nguyên ổn Sinh (Neoproterozoic Era)	Kỷ Lạp Thân (Tonian)	1.00b - 850m
Kỷ Thành Băng (Cryogenian)	850m - 635m
Kỷ Ediacara (Ediacaran)	635m - 542m
Liên đại Hiển Sinh (Phanerozoic Eon)	Đại Cổ Sinh (Paleozoic Era)	Kỷ Cambri (Cambrian)	542m - 490m
Kỷ Ordovic (Ordovician)	490m - 442m
Kỷ Silur (Silurian)	442m - 415m
Kỷ Devon (Devonian)	415m - 359m
Kỷ Than đá (Carboniferous)	Thế Mississippi	359m - 318m
Thế Pensyvania	318m - 299m
Kỷ Permi (Permian)	299m - 251m
Đại Trung Sinh (Mesozoic Era)	Kỷ Tam Điệp (Triassic)	251m - 199m
Kỷ Jura (Jurassic)	199m - 145m
Kỷ Phấn Trắng (Cretaceous)	145m - 65m
Đại Tân Sinh (Cenozoic Era)	Kỷ Đệ Tam hạ (Paleogen)	Thế Paleocen	65m - 56m
Thế Eocen	56m - 34m
Thế Oligocen	34m - 23m
Kỷ Đệ Tam thượng(Neogen)	Thế Miocen	23m - 5.33m
Thế Pliocen	5.33m - 1.80m
Kỷ Đệ Tứ (Neogen)	Thế Pleistocen	1.80m - 10000y
Thế Holocen	10000y - present

1. Liên đại Thái Viễn Cổ xuất xắc Hỏa Thành (Hadean): 3.800-4.500 triệu năm trước. Liên đại Hỏa Thành trải nhiều năm tự lúc bắt đầu hình thành Trái Đất cùng ngừng vào tầm khoảng 3.800 triệu thời gian trước, mặc dù niên đại của chính nó xấp xỉ rất bạo gan trong những mối cung cấp tư liệu địa chất khác biệt. Tên Gọi "Hadean" có xuất phát từ Hades, nó gợi ra hình hình họa của âm phủ hay những ám chỉ cho tới các điều kiện bên trên Trái Đất vào thời gian đó. Các văn uống bản cũ rộng đơn giản chỉ call liên đại này là Tiền-Thái Cổ, trong những lúc vào nhiều phần thời gian của nuốm kỷ 19 cùng trăng tròn thì thuật ngữ "Azoic" (tức vô sinch - tức thị không tồn tại hoặc trước sự việc sống) nói chung hay được sử dụng. Cuộc oanh tạc béo muộn đang ra mắt trong thời kỳ Hỏa Thành cùng tác động đến hơn cả Trái Đất lẫn Mặt Trăng.

Những vụ phun trào núi lửa diễn ra tiếp tục trong bắt đầu lịch sử hào hùng Trái đất.

Một ít nước đáng kể có lẽ rằng vẫn có mặt vào đồ gia dụng chất tạo ra Trái Đất. Các phân tử nước có lẽ sẽ ra khỏi lực hấp dẫn của Trái Đất cho đến Khi bán kính của Trái Đất đạt tới khoảng tầm 40% kích cỡ thời buổi này, và nước (thuộc những nguyên tố dễ cất cánh tương đối khác) chắc rằng đã làm được cất giữ sau thời điểm đó. Một phần của thế giới trẻ trung này có lẽ đã trở nên phá vỡ vạc vày một va va nhằm khiến cho Mặt Trăng, nó chắc rằng được gây nên vày sự rét rã của của một hoặc nhị khoanh vùng lớn. Các nhân tố hiện giờ ko tương xứng với sự nóng chảy trọn vẹn, cùng va đụng đó siêu cực nhọc để rất có thể nung rã trọn vẹn với trộn lẫn các khối đá kếch xù.

Nghiên cứu vãn về zirinhỏ sẽ phạt chỉ ra rằng nước ngơi nghỉ tâm trạng lỏng lỏng có thể đã trường thọ tự khoảng chừng 4.400 Ma, hết sức mau chóng sau sự xuất hiện của Trái Đất. Vấn đề này minh chứng có sự hiện hữu của khí quyển. Hiđrô với hêli có lẽ rằng vẫn liên tiếp bị mất khỏi thai khí quyển này, dẫu vậy sự thiếu vắng các khí hiếm nặng nề rộng trong khí quyển ngày nay đang lưu ý rằng chắc rằng sẽ gồm một điều nào đấy mang tính thảm họa đã xảy ra cùng với thai khí quyển thuở đầu này. Tuy nhiên, một phần đáng kể những đồ vật hóa học chắc hẳn rằng đã trở nên hóa hơi vì chưng va va này, sinh sản thành một bầu khí quyển rầm rịt tương đối đá bao bọc thế giới non trẻ.

 

Đá bốc tương đối có lẽ đang ngưng tụ trong phạm vi khoảng 2 nghìn năm, để lại sau lưng nó những chất dễ cất cánh khá còn rét rộp, tạo nên một thai khí quyển dày CO2 thuộc hiđrô và tương đối nước. Các đại dương đựng nước lỏng có lẽ sẽ mãi mãi tuy nhiên ánh nắng mặt trời mặt phẳng ở tại mức khoảng chừng 230 °C, dưới áp suất khí quyển rất to lớn của CO2. Khi quy trình nguội đi được tiếp tục, những sự nhún nhường sụt của khu đất cùng sự hài hòa nội địa biển lớn đang loại trừ phần lớn CO2 thoát ra khỏi khí quyển nhưng lại nồng độ của nó giao động một cách kinh hoàng do bề mặt bắt đầu với những quy trình tạo thành lớp vỏ Trái Đất sẽ xuất hiện.

Nhiệt độ được ghi dấn trong cả 4.6 tỉ của Trái Đất (Barry Saltzman, Dynamical Paleoclimatology: Generalized Theory of Global Climate Change, Academic Press, Thành Phố New York, 2002).

1.1 Đại Cryptic hay đại Bí ẩn:

4.100-4.500 triệu năm trước.Đây là đại cổ nhất của liên đại Hỏa Thành , với nói tầm thường được chấp nhận là bước đầu vào tầm khoảng 4.567,17 triệu thời gian trước lúc Trái Đất và Mặt Trăng ra đời. Không mãi mãi những mẫu vật tất cả niên đại vào khoảng thời gian nối tiếp từ bỏ đại Cryptic lịch sự đại kế tiếp theo là đại Nhóm Lòng chảo của Mặt Trăng, tuy vậy đôi khi người ta cho rằng nó ngừng vào khoảng 4.150 triệu năm kia so với một hoặc cả nhì thiên thể này.

Minh họa đĩa bồi chi phí địa cầu

Đại này là bí mật là do gồm siêu không nhiều bệnh cứ đọng địa chất còn lâu dài trường đoản cú thời gian này. Phần to các hình thái đất đá thời kỳ này có lẽ đã bị tàn phá vào thời kỳ phun phá lúc đầu, xuất xắc bị hủy diệt bởi vì những hiệu ứng của các xây đắp địa tầng trong tương lai. Trong thời kỳ này, Trái Đất được bồi đắp nhằm béo dần lên, những phần bên trong của chính nó phân hóa và mặt phẳng lạnh chảy của chính nó bắt đầu đông sệt lại. Sự va chạm (trả tmáu trong Tngày tiết va chạm khổng lồ) đã dẫn đến việc sinh ra của Mặt Trăng cũng diễn ra vào thời kỳ này. Các chất khoáng cổ độc nhất vô nhị sẽ biết là của thời kỳ này.

Về xuất phát của Mặt trăng, đa phần bằng chứng tồn tại ủng hộ giả ttiết "Sự va đụng dữ dội". Theo đó, Trái đất không hẳn là trái đất duy nhất được sinh sản thành sống khoảng cách 150 triệu km từ Mặt ttách. Giả tngày tiết này nhận định rằng đã sống thọ "một tập đồ gia dụng chất" ngơi nghỉ khoảng cách 150 triệu km so đối với cả Trái đất cùng Mặt ttránh. Hành tinh này được hotline là Theia, nó nhỏ tuổi rộng so với Trái đất, bao gồm cùng kích cỡ với trọng lượng nlỗi Sao Hoả. Quỹ đạo của nó lúc đầu là bất biến dẫu vậy về sau khi Trái đất càng ngày càng bao gồm khối lượng lớn hơn sau khi tích lũy thêm đồ gia dụng hóa học ngơi nghỉ bao bọc, thì hành trình của Theia trsinh sống đề xuất không ổn định định. Theia đu mang theo Trái khu đất cho đến lúc bí quyết nay khoảng chừng 4.533 tỷ năm, nó đã va chạm vào Trái đất. Do tốc độ tương đối lờ lững với góc va đụng nhỏ dại không được để nó hủy diệt Trái đất, nhưng một phần đáng chú ý của lớp vỏ Trái khu đất đã trở nên bắn ra. Những phần tử nặng trĩu từ bỏ Theia chìm sâu vào vỏ Trái đất, trong những lúc phần đông phần còn lại với đồ chất pchờ ra đang tập hợp lại thành một vật thể độc nhất vô nhị trong không gian. Dưới tác động của trọng lực nó thay đổi một vật dụng thể có hình cầu: đó là Mặt trăng thời nay. Sự va chạm này đã làm cho biến đổi trục của Trái khu đất có tác dụng nó nghiêng đi 23,5°, trục quay nghiêng tạo ra mùa bên trên Trái đất. cũng có thể nó đã và đang có tác dụng tốc độ tảo của Trái khu đất tạo thêm với khởi hễ mọi thiết kế địa tầng.

Hình ảnh mang định về hành tinh Theia hình thành trên điểm L5 của Trái đất,

tiếp đến bị mất bình ổn vị trọng tải, dấn thân Trái đất sinh ra bắt buộc Mặt trăng.

1.2 Đại các nhóm Lòng chảo (Basin Groups): 3.920-4.100 triệu năm trước. Việc tạo nên những đơn vị phân chia bé dại của đại Nhóm Lòng chảo là bài toán xếp đặt 30 thung lũng va đụng Tiền Nectar thành 9 team niên đại kha khá. Niên đại kha khá của lòng chảo đầu tiên trong mỗi nhóm dựa vào mật độ của hố cùng các dục tình ông xã chập, trong khi những lòng chảo không giống được đưa vào dựa vào các lớp khu đất đá yếu ớt rộng. Nhóm lòng chảo 1 không tồn tại niên đại ưng thuận mang đến lớp đáy của chính nó, cùng trẻ ranh giới thân team lòng chảo 9 với kỷ Nectaris được xác định bằng sự hình thành của lòng chảo va chạm Nectaris.

Mặt sáng sủa của Mặt trăng - các Basin

Niên đại của lòng chảo Nectaris ở 1 mức độ như thế nào chính là gây bất đồng, cùng với con số liên tiếp được trích dẫn chỉ dẫn cực hiếm 3,92 tỷ năm (Ga), hay không tiếp tục được trích dẫn là 3,85 Ga. Tuy nhiên, cách đây không lâu tín đồ ta nhận định rằng lòng chảo Nectaris trên thực tiễn rất có thể cổ rộng các cùng chắc hẳn rằng đã được ra đời vào khoảng 4,1 Ga. Các đội lòng chảo không được sử dụng như thể các thời kỳ địa chất tại ngẫu nhiên bạn dạng thiết bị địa chất Mặt Trăng như thế nào.

Xem thêm: Hướng Dẫn Đăng Ký Và Liên Kết Tài Khoản Ngân Hàng Với Paypal

1.3 Đại kỷ Nectaris (Nectarian):

 

1.4 Đại kỷ Imbrium Sớm (Lower Imbrian): khoảng tầm 3.800-3.850 triệu thời gian trước, cùng niên đại với sự lộ diện của đại dương Imbrium (biển khơi Mưa) bên trên Mặt Trăng. Nó gối lên khoảng thời hạn ngừng của việc khiếu nại phun phá dũng mạnh muộn của Khu Vực phía bên trong của hệ Mặt Trời. Các va va đã tạo ra lòng chảo biển khơi Imbrium ra mắt vào đầu kỷ. Các lòng chảo bự khác thống lĩnh phía phía trái của Mặt Trăng (ví dụ điển hình Crisium, Tranquilitatis, Serenitatis, Fecunditatis với Procellarum) cũng được sinh ra trong thời kỳ này. Các lòng chảo này được nhồi đầy những một số loại đá bazan đa phần trong kỷ Imbrium Muộn tiếp theo. Trước lúc diễn ra kỷ Imbrium Sớm là tiến trình nằm trong kỷ Nectaris.

2. Liên đại Thái Cổ (Archean/Archaean/Archeozoic) giỏi Vô Sinh (Azoic):Vào đầu thời kỳ Thái Cổ, nhiệt độ của Trái Đất gần như là đã cao vội vàng 3 lần đối với ngày nay, cùng vào thời gian cỡ gấp đôi cao hơn nữa so với khoảng bức xạ sức nóng sinh sống đầu liên đại Nguim Sinc. Lượng sức nóng dư thừa này rất có thể là tàn tích từ bỏ sự béo dần dần lên của hành tinh, một phần là nhiệt độ của việc ra đời của phần lõi sắt, với hết sức hoàn toàn có thể 1 phần là vì sức nóng hiện ra từ các hạt nhân tất cả chu kỳ luân hồi phân phối tan ngắn thêm nlỗi urani-235.

Phần lớn những nhiều loại đá thời Thái Cổ ví như sống thọ hầu như là những một số loại đá lửa đổi mới hóa học, đa phần trong số ấy là đá đột nhập. Hoạt động núi lửa là tương đối tích cực hơn thời nay, cùng với hàng loạt những tâm điểm và thung lũng bởi nứt rạn, với việc phun trào của những dung nđam mê phi lý như komatiit. Các các loại đá lửa đột nhập như các vỉa lạnh rã Khủng cùng các kăn năn đá sâu khổng lồ chứa granit, diorit, các đột nhập thành lớp dạng cực kỳ mafic tới mafic, anorthosit cùng monzonit được biết đến như là sanukitoid thống lĩnh trong suốt những tàn tích vùng im lìm kết tinc của lớp vỏ Trái Đất thời Thái Cổ bên cạnh đó mãi mãi cho tới ngày nay.

Trái Đất thời kỳ đầu Thái Cổ rất có thể tất cả hình trạng thi công khác hoàn toàn. Một số công ty công nghệ nhận định rằng vày Trái Đất là nóng hơn, và hoạt động kiến tạo địa tầng là mãnh liệt rộng so với thời buổi này, buộc phải kết quả là bao gồm một tốc độ tái sinh các vật liệu lớp vỏ to hơn. Như vậy có thể ngnạp năng lượng cản quá trình tạo vùng yên ổn lìm cùng sự có mặt của những chchâu âu cho tới khi lớp đậy nguội đi với sự đối giữ bị chậm lại. Các đơn vị khoa học khác thường cho rằng lớp bao phủ thạch quyển tiểu lục địa là vượt nổi để rất có thể ẩn chìm và sự thiếu hụt của những loại đá thời Thái Cổ là vì tác động ảnh hưởng xói mòn của các sự kiện xây đắp tiếp theo sau tiếp đến. Câu hỏi về bao gồm hay là không có hoạt động kiến thiết địa tầng làm sao đã vĩnh cửu vào thời Thái Cổ là nghành nghề dịch vụ vận động tích cực của các phân tích địa hóa học học tiến bộ.

Không mãi sau những chchâu âu phệ cho tới tận cuối thời kỳ Thái Cổ; những tiền-châu lục bé dại là quy phạm phổ biến, bọn chúng bị ngăn chặn không cho phối hợp thành những khối to hơn bởi tốc độ cao của hoạt động địa hóa học. Các chi phí lục địa giàu fenzit này chắc rằng đã được tạo ra trên các điểm trung tâm rộng là trên các khoanh vùng ẩn chìm, từ các nguồn đa dạng mẫu mã như: sự phân hóa do lửa của các các loại đá mafic để tạo thành những một số loại đá trung gian cùng đá fenzit, macma mafic dễ lạnh tung rộng đá fenzit cùng xúc tiến quy trình granit hóa các các loại đá trung gian, lạnh chảy một trong những phần của đá mafic, cũng như trường đoản cú sự biến đổi trở thành chất của đá fenzit trầm tích. Các mảng châu lục như thế có thể ko được bảo tồn giả dụ chúng không được nổi giỏi đầy đủ may mắn nhằm tránh những đới ẩn chìm mạnh khỏe.

Một diễn giải khác cho sự thiếu hụt phổ biến những loại đá thời kỳ đầu Thái Cổ (trên 3.800 Ma) là khối lượng các mhình họa vụn xung quanh hệ Mặt Ttránh sẽ hiện hữu bên phía trong hệ Mặt Ttách khi đó. Thậm chí ngay sau thời điểm hiện ra địa cầu thì một lượng Khủng những đái địa cầu với thiên thạch vẫn còn lâu dài, với chúng bắn phá Trái Đất thời kỳ đầu cho tới khoảng tầm 3.800 Ma. Sự bắn ngăn rõ ràng của những thiết bị thể va đụng mập được biết đến nlỗi là việc bắn phá mạnh khỏe muộn nắm thể vẫn ngăn ngừa ngẫu nhiên mảng vỏ to nào quán triệt bọn chúng hình thành bằng cách có tác dụng vỡ vạc các tiền châu lục thuở đầu theo đúng nghĩa đen của nhiều từ bỏ này.

Khí quyển thời Thái Cổ có lẽ không tồn tại ôxy thoải mái. Nhiệt độ dường như đã ngơi nghỉ ngay sát nấc nlỗi thời buổi này trong khoảng 500 Ma của sự việc hiện ra Trái Đất, cùng với nước sinh hoạt dạng lỏng vẫn mãi sau, vày sự trường thọ của các một số loại đá trầm tích trong những một số loại đá gơnai bị biến dạng cao. Các đơn vị thiên văn uống học tập nhận định rằng Mặt Ttách Lúc đó đã tối rộng khoảng 33%, cùng vấn đề đó có thể đang góp phần thụt lùi nhiệt độ tổng thể và toàn diện của Trái Đất rộng so với dự con kiến. Đây là lưu ý đến để phản ánh những lượng lớn hơn của các khí đơn vị kính so với các tiến trình muộn rộng vào lịch sử Trái Đất. Vào cuối thời kỳ Thái Cổ, khoảng chừng 2.600 Ma, vận động xây cất địa tầng có thể đang tương tự nhỏng ngày này. Các lòng chảo trầm tích được bảo tồn khá giỏi cùng triệu chứng cứ đọng của các vòng cung núi lửa, các vết nứt nội chchâu âu, các va chạm lục địa-lục địa với những sự con kiến thi công sơn trải rộng trái đất sẽ cho biết thêm sự gắn kết và hủy diệt của một cùng chắc rằng là của vài ba hết sức châu lục. Nước dạng lỏng là thông dụng, cùng các lòng chảo biển lớn sâu biết đến là đã mãi mãi bởi vì sự hiện diện của các lớp thành hệ sắt dải, đá phiến silic, các trầm tích hóa học cùng các lớp đệm bazan.

Sự sinh sống chắc hẳn rằng đã hiện diện nhìn trong suốt liên đại Thái Cổ, cơ mà chắc rằng chỉ tinh giảm trong số dạng sinh đồ vật đối chọi bào ko nhân, Call là sinch đồ nhân sơ (Prokaryota hay trước đó làMonera); vị không thấy có bất kỳ hóa thạch nào của sinch thứ nhân chuẩn chỉnh (Eukaryota), tuy nhiên bọn chúng có thể đang tiến hóa vào liên đại này cùng dễ dàng và đơn giản là ko còn lại hóa thạch. Tuy nhiên, không có hội chứng cứ hóa thạch cũng có cho các sinh đồ dùng khôn xiết nhỏ dại nội bào nlỗi các vi khuẩn. 2.1 Đại Tiền Thái Cổ (Eo-archean): khoảng tầm 3.600-3.800 triệu năm ngoái. Siêu lục địa đầu tiên Vaalbara chắc hẳn rằng đang xuất hiện trong thời kỳ này.